Ook al gaat moderne technologie razendsnel vooruit, zijn er nog steeds ouderwetse oplossingen die sterk genoeg zijn om de tand des tijds te doorstaan. Alsof het levende fossielen zijn, hebben ze de verstorende effecten van technologische innovaties overleefd en floreren ze nog steeds in onze hypermoderne IT-omgevingen.
In deze serie gaan we dieper in op enkele van deze technologische dinosaurussen die nog steeds aanwezig zijn in onze moderne tijden. Dit artikel richt zich op stukjes verouderde technologie die zeker de tech liefhebbers of film- en gameliefhebbers onder ons zullen interesseren: TV- en monitor resoluties.
Groter, scherper en gedetailleerder
Verkleinen is meestal de norm in de altijd veranderende wereld van technologische innovatie. Als voorbeeld de moderne en geavanceerde elektronica (micro-elektronica, iemand?) is vaak vele malen kleiner dan het dunste menselijke haar. Er is echter een opvallende uitzondering op de “kleiner-is-beter” beweging.
Televisieschermen en computermonitoren die bedoeld zijn voor werk en vermaak worden steeds groter (maar ook dunner). We willen tenslotte allemaal de nieuwste Netflix-series, realityshows of de epische ondergang van ons favoriete sportteam (fans van bepaalde voetbalteams uit Amsterdam en Manchester weten wat we bedoelen) op goed formaat en in hoge resolutie bekijken.
Beperkingen van oude schermresoluties
Oorspronkelijke en enorm populaire analoge televisiestandaarden, zoals PAL (vrijwel de standaard in een groot deel van West-Europa, Azië, het Midden-Oosten en de Stille Oceaan) en NTSC (dominant in Noord- en Midden-Amerika) en SECAM (de Sovjet-Unie, verschillende Afrikaanse landen) hadden specifieke resoluties en verversingssnelheden die werden bepaald door de technologische beperkingen van hun tijd. PAL heeft 576 lijnen in vergelijking met 480 lijnen bij NTSC, wat betekent dat PAL een aanzienlijk (20%) hogere resolutie heeft dan zijn voormalige grootste rivaal voor wereldwijde schermresolutie dominantie.
Oude resoluties in het tijdperk van HDTV en 4K
In onze digitale tijd zijn formats zoals HDTV, 4K en Ultra HD de norm. We willen tenslotte de echte tranen zien als het volgende dramatische moment in onze favoriete tv-show zich ontvouwt. Ook willen we precies het aantal snorharen kunnen tellen op het majestueuze gezicht van een luipaard wanneer het sluipend zijn nietsvermoedende prooi bespringt in de volgende BBC Earth productie met de legendarische David Attenborough.
Je zou denken dat de opkomst van moderne, hoge-resolutieformaten de oude analoge schermformaten naar de vuilnisbelt van de tech-geschiedenis heeft gestuurd maar dat is niet helemaal waar. Hoewel de moderne formats niet de beperkingen hebben van de oudere, zijn ze vaak ontworpen om compatibel te zijn met hun ogenschijnlijk verouderde voorgangers.
Vooral als het gaat om frame rates, zijn digitale TV, HDTV en Ultra HD nog sterk geworteld in PAL en NTSC, analoge videostandaarden die meer dan 65 jaar oud zijn. DVD’s zijn bijvoorbeeld nog steeds in NTSC- of PAL-formaten. Zelfs met formats zoals Blu-ray zijn er gevallen waarin de film of hoofdvideo-inhoud in HD is, maar sommige van de aanvullende video functies in de standaardresolutie NTSC- of PAL-formaten zijn. Veel afspeelapparaten, zoals niet-HDMI uitgeruste DVD-spelers die zijn aangesloten op grote en luxe HDTV’s, zijn nog steeds NTSC- of PAL-gebaseerd.
Dus wees blij dat deze verouderde resolutietechnologieën nog steeds een rol spelen in het moderne technologische landschap. Het bespaart je de ellende om je zorgvuldig verzamelde DVD-collectie van guilty pleasures en gekoesterde klassiekers uit de jaren tachtig en negentig weg te moeten gooien.
